Bij de AVR in Rozenburg, evenals bij verschillende andere afvalenergiecentrales in Nederland, werden blokkades opgezet om de gevolgen van de oplopende kosten te benadrukken. Willem Heijdacker, oud-werknemer van de AVR en FNV-kaderlid, nam als ‘De Sjaak’ het voortouw in de actie in Rozenburg. Van 7:00 tot 11:00 uur werd de centrale afgesloten voor afvalaanvoer.
Gevolgen voor werkgelegenheid en kosten voor burgers
Volgens de FNV is de stapeling van heffingen – de bestaande importheffing, de CO2-heffing en de aangekondigde circulaire plasticheffing – een bedreiging voor zowel de werkgelegenheid als de kosten voor burgers. ‘Afvalverwerking wordt hierdoor onbetaalbaar’, stelt Heijdacker. ‘Bedrijven kunnen niet concurreren met het buitenland, waar de heffingen veel lager zijn.’ In Nederland betaal je namelijk zo’n 40 euro per ton afval, terwijl dat in België ongeveer 4 euro is: ‘Het risico bestaat dat de afvalverwerking hierdoor naar het buitenland verdwijnt, met verlies van banen tot gevolg.’
Een duurzame transitie vereist meer dan heffingen
Volgens FNV is de huidige aanpak van de overheid niet effectief omdat deze zich voornamelijk richt op het belasten van afvalverwerking, zonder te investeren in de kern van het probleem: de productie van circulaire producten. Zonder duidelijke regels en steun voor bedrijven om duurzamer te produceren, blijft het lastig om de hoeveelheid afval te verminderen.
De vakbond noemt de mislukking van de plasticrecycling als voorbeeld van hoe een gebrek aan langetermijnbeleid de circulaire economie tegenhoudt. Voor een echte verandering zijn volgens de vakbond niet alleen heffingen nodig, maar ook investeringen en goede samenwerking tussen overheid, bedrijven en werknemers.